Liệu Jose Mourinho có còn là “người đặc biệt”?

Trong màu áo mới Fenerbahce, HLV Jose Mourinho cố gắng níu lại chút hào quang sót lại từ danh xưng người đặc biệt, nhưng liệu danh xưng ấy có còn chính xác lúc này?

Liệu Jose có còn đặc biệt?

20 năm trước, Jose Mourinho hiên ngang bước chân vào dòng chảy của lịch sử bóng đá thế giới bằng chức vô địch Champions League với Porto. Phát biểu huyền thoại “Đừng gọi tôi là kẻ ngạo mạn. Tôi vô địch Champions League rồi đấy, gọi tôi là Người đặc biệt sẽ đúng hơn” trong ngày ra mắt Chelsea chính là lời chào đầy kiêu hãnh của Jose Mourinho tới làng túc cầu giáo.

Danh xưng “Người đặc biệt” cũng gắn với Jose suốt những tháng năm sự nghiệp, đi cùng với đó là tổ hợp của thành công, tranh cãi, nghịch lý…những thứ được gọi chung là “hiệu ứng Mourinho”. Sau 20 năm, ngay cả những người hâm mộ lạc quan nhất cũng phải thừa nhận rằng Mourinho hiện tại là một phiên bản khác hoàn toàn so với vị HLV từng đánh đông dẹp bắc suốt thập niên 200x hay 201x. 

Mourinho có còn đặc biệt không? Có lẽ là có, nhưng cái “đặc biệt” của Mourinho lúc này không còn là thứ tạo nên thương hiệu của ông nữa rồi. Những yếu tố tạo nên thành công hay bản sắc của riêng Jose cũng đang dần bị bỏ lại giữa xoay vần thời cuộc.

Kể cả khi chẳng còn đặc biệt đi nữa thì ở Jose vẫn còn sức hấp dẫn không thể phủ nhận. Tiếc thay, thứ “đặc biệt” ấy không xuất phát từ dấu ấn chiến thuật hay thành tích của CLB, mà lại đến từ những tranh cãi xung quanh vị thuyền trưởng này.

Nói vậy không có nghĩa là phủ nhận tài năng của Mourinho. Đưa 8/9 đội bóng mình dẫn dắt tới chức vô địch (với 4 trong số đó là những danh hiệu châu lục) không phải điều mà một HLV kém tài có thể làm được. Nhưng nhìn lại 5 năm qua, danh hiệu duy nhất mà Mourinho đạt được là Conference League cùng AS Roma năm 2022.

Bóng đá đỉnh cao là câu chuyện của thành tích và danh hiệu. Jose những năm qua đã làm được những gì? Ông tự biến mình trở thành con mồi béo bở, là nguồn tài nguyên màu mỡ cho giới truyền thông. Trong khi thứ quan trọng nhất, cũng là thứ BLĐ mọi đội bóng mong đợi nhất, là thành tích, lại không tương xứng với những sóng gió ông tạo ra bên lề sân cỏ.

Đội bóng chủ quản, dù trực tiếp hay gián tiếp, cũng đều chịu ảnh hưởng (tích cực thì ít mà tiêu cực thì nhiều) từ tính khí của Jose. Từ góc độ quản trị, Jose Mourinho chẳng khác nào một “red flag” khiến bất cứ đội bóng nào có ý định chiêu mộ ông phải cân nhắc thật kỹ trước khi đặt bút ký hợp đồng.

Mourinho có lí do để lo lắng

Như đã nói, không thể phủ nhận tài năng của Jose Mourinho. Nhưng thực tế đã chứng minh năng lực của Jose không còn đủ để phục vụ mục tiêu của những đội bóng hàng đầu. Việc phải “dạt” sang Thổ Nhĩ Kỳ cũng là cách để Jose cố níu lại chút hào quang cuối cùng ở buổi hoàng hôn của sự nghiệp. 

Vị thế (và thành tích) của Mourinho đã đi xuống rất nhiều. Đến mức bình luận viên Serdar Ali Celikler của kênh truyền hình Neo Spor đã gọi Jose là “một HLV hạng ba”. Số tiền 15 triệu Euro Mourinho nhận mỗi mùa cũng bị cho là quá đắt đỏ và ông không còn xứng với mức đãi ngộ đó.

Điều mà CĐV, lãnh đạo Fenerbahce lẫn những người yêu quý Mourinho muốn lúc này, có lẽ là ông…nói ít lại. Nếu không, Jose cũng cần tìm cách tiết chế lại cảm xúc và tránh những vấn đề ngoài chuyên môn ảnh hưởng tới đội bóng.

Chính Mourinho từng chia sẻ rằng người hâm mộ cần phản ứng theo cách phù hợp trước kết quả của đội nhà. Thế nhưng ông lại chưa một lần làm điều đó. Ông vẫn chọn cách trả lời đầy mỉa mai cho vấn đề không mấy phức tạp. Hiệu quả đâu chưa thấy, chỉ thấy chính Jose và Fenerbahce trở thành nhân vật phản diện trong mắt dư luận và nhận về chỉ trích không đáng có.

Trong kịch bản tệ nhất, Mourinho có thể sẽ bị Fenerbahce sa thải trước thời hạn. Bầu không khí ở Turkish Super Lig vốn đầy thù địch suốt những năm qua, giờ lại càng thêm căng thẳng sau thứ “gia vị” mà Mourinho mang tới. Sẽ không bất ngờ nếu hành trình của Mourinho và Fenerbahce kết thúc sớm hơn dự định – sớm hơn mốc thời gian mùa giải thứ ba vốn quen thuộc với Mourinho những năm qua.

Hè 2023, Mourinho tiết lộ bản thân từ chối lời đề nghị “lớn nhất lịch sử bóng đá” từ Saudi Arabia để ở lại AS Roma. Người Saudi vẫn còn đó mong mỏi đưa Mourinho tới với giải đấu của mình và những đội bóng nhà giàu ở quốc gia này sẽ không ngại đưa cho Mourinho một lời đề nghị với sức hấp dẫn tương tự.

Nếu không hứng thú với nền bóng đá ở Trung Đông, Jose có thể nghiêm túc nghĩ tới việc giải nghệ. Năm nay, ông đã 61 tuổi và dừng lại đúng thời điểm cũng là một cách để Mourinho giữ lại di sản của mình trở nên trọn vẹn hơn. Ông vẫn có nhiều cách để tận hưởng bóng đá mà không trực tiếp cầm sa bàn.

Lập một kênh YouTube để chia sẻ về đời binh nghiệp là ý tưởng không tồi. Sức hút nội tại, cùng tài dùng từ điêu luyện đủ sức biến mọi nội dung Jose sản xuất trở thành một sản phẩm đầy sức lan tỏa.

Kỳ thực, mùa giải mới bắt đầu và như chính Mourinho có nói, không đội bóng nào vô địch được vào tháng 9 cả. Mọi chuyện vẫn còn ở trước mắt và cơ hội cho Fenerbahce tạo nên kỳ tích vẫn còn. Thậm chí, đội bóng Mourinho dẫn dắt lại thường gây bất ngờ ở thời điểm khó khăn bủa vây tứ phía.

Hy vọng rằng Fenerbahce sẽ lấy lại phong độ trong thời gian tới và Jose Mourinho sẽ chứng minh được sự đặc biệt của mình bằng thành tích trong sân thay vì những ồn ào ngoài đường pitch.